Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «عصر ایران»
2024-04-30@03:36:52 GMT

عجیب‌ترین دیوهای ایران (فیلم)

تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۳۳۹۲۹۴

‍‍‍‍‍‍

کیفیت پایین:

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

کیفیت خوب:

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

عصر ایران؛ محسن ظهوری ـ تصویر دو دیو که با هم کشتی می‌گیرند؛ دم‌دار و شاخ به سر، دستبند به دست و خلخال و پابند به پا، اثر یکی از عجیب‌ترین هنرمندان تاریخ نگارگری در ایران. کاری از «محمد سیاه‌قلم» در حدود ۶۰۰ سال پیش. در این قسمت از «ایران به روایت آثار» داستان این نقاش عجیب و دیوهای غریب او را ببینید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«ایران به روایت آثار» مجموعه‌ گزارشی ویدئویی است که هر هفته شنبه‌ها و سه‌شنبه‌ها در عصر ایران منتشر می‌شود. قسمت بیست‌وششم این مجموعه را می‌توانید روز سه‌شنبه اول مهرماه ببینید.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

در قسمت قبل منتشر شد:

ایران به روایت آثار؛ قسمت بیست‌وچهارم: مدرسه چهارباغ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

«محمد سیاه قلم» هنرمندی است که نقاشی‌های سبک سیاه‌قلم او، استثنایی در تاریخ هنر این سرزمین شده و مشابهی ندارد، اما نه نام واقعی‌اش را می‌دانیم و نه اینکه چه کارهای دیگری انجام داده. اما می‌دانیم که در میان نقاشی‌هایش، مهم‌ترین و عجیب‌ترین‌شان، کشیدن همین دیوها بوده.

دیوهایی که دیگران هم آن‌ها را ترسیم کرده‌اند چرا که این موجودات قرن‌هاست در کنار ما حضور دارند؛ در ادبیات و افسانه و اسطوره. مثل «اَپوش»، دیو خشکسالی که با ایزد باران «تیشتر» به نبرد برمی‌خیزد و مغلوب می‌شود تا آب بر زمین ببارد و محصولات پربار شوند. یا «دیو سفید» که سپاه ایرانیان را به کوری بند زده و رستم جگرش را درمی‌آورد تا با خون آن بینایشان کند.

دیوها سال‌هاست در ایران نماد بدی‌ها و زشتی‌ها و پلیدی‌ها هستند. در افسانه‌ها آمده که دانش آن‌ها پیش از انسان بوده؛ در شاهنامه فردوسی، «شاه‌تهمورث» که توانست دیوان را در بند کند، از آن‌ها خط و نوشتن را آموخت و «جمشیدشاه» به کمک آن‌ها سرزمین خود را ساخت. دیوها در سراسر ادبیات عامه ایران هم مظهر شرارت‌اند؛ «چهل‌گیسِ» حسن کچل و «فرخ‌لقا»ی امیر ارسلان نامدار، در طلسم دیوها گرفتار آمده‌اند و قهرمانان باید این مظاهر اهریمنی را از بین ببرند تا به عشق خود برسند.

دیوهای «محمد سیاه‌قلم» هم کمابیش همین‌گونه‌اند، اما نه همه‌شان. همه آن‌ها در حال شرارت تصویر نشده‌اند. برخی از آن‌ها می‌رقصند و شادند. یا در حال بازی‌اند و یا مثل انسان‌ها کاری انجام می‌دهند. مثلا گندم آرد می‌کنند یا رقصی آئینی انجام می‌دهند. کجاوۀ شاه یا ملکه‌ای را حمل می‌کنند. سوار بر اژدها به دوردست‌ها می‌روند. زورآزمایی می‌کنند. چوب می‌بُرند. گپ می‌زنند. می‌نوازند. شکلک درمی‌آورند. کتک می‌خورند و در غل و زنجیر از آن‌ها کار می‌کِشند.

این دیوها چرا ترسیم شده‌اند؟ به چه داستان‌ها یا حکایاتی اشاره می‌کنند و چرا نمونه دیگری مثل آن‌ها در سراسر تاریخ هنر ایران وجود ندارد؟

سال‌هاست که پژوهشگران به دنبال هویت واقعی «محمد سیاه‌قلم» هستند؛ کسی که می‌گویند نقاشی‌هایش قرن‌‌ها پس از مرگ، و در دورۀ صفوی و فتح تبریز، توسط عثمانیان به ترکیه برده شد که امروز در موزه توپ‌قاپی استانبول است. هنرمندی که می‌دانیم نام مستعارش که بر تابلوها می‌گذاشت «سیاه‌قلم» بوده چرا که اشاره‌ای به این نام او در تاریخ دیده نشده.

پژوهشگران، هنر این نقاش را تأثیر گرفته از شرق دور و چین و مربوط به دوره تیموریان دانسته‌اند؛ احتمالا به روزگار حکمرانی «بایسنقر میرزا» نوه «تیمور». تاکنون بارها برای خالق این نقاشی‌ها، هویتی یافته‌اند اما «یعقوب آژند» پژوهشگر هنر، با بررسی سفرنامه «غیاث‌الدین نقاشِ» تبریزی عضو هیأت همراه سفیر «بایسنقر میرزا» به چین، این احتمال را بسیار نزدیک کرده که این دو فرد یکی هستند؛ که «غیاث‌الدین تبریزی» همان «سیاه‌قلم» است و نه‌تنها سفرنامه‌ای مکتوب از این سفر نوشته، بلکه سفرنامه‌ای مصور هم برای امیر تیموری به سوغات آورده. مثلا این توصیف معبدی بودایی را در شهر «قامول» از «غیاث‌الدین» نقاش بخوانید که دقیقا شبیه به یکی از کارهای «محمد سیاه‌قلم» است:

«کافران نزدیک مسجد بت‌خانه داشتند و بر در بت خانه صورت دو دیو بر یکدیگر حمله کرده، نمودند.»

نمونه‌های اینچنینی در این مقایسه بسیار است؛ «غیاث‌الدین نقاش» از ایده‌های خود نوشته؛ از رقص‌های آئینی و نواختن سازها گرفته تا حیوانات مختلف و گاوهای قدرتمندی که هم‌آورد شیران هستند. همه آن‌ها در آثار «محمد سیاه‌قلم» هم دیده می‌شود. آثاری که حکایت از قلمی قدرتمند و دستی توانا و هنرمند دارد. کسی که هنرش تا همین صد سال پیش در تاریخ هنر ایران مهجور مانده بود. شاید به این دلیل که هنرمندان هم‌دوره‌اش، نقاشی‌های او را در حد گزارش روزمره، و صرفا تصاویری دانسته‌اند که از روی واقعیت عین به عین کشیده شده، نه تخیل یک هنرمند برای خلق تصویری جدید از یک داستان.

هرچه هست ۵ قرن گذشت تا «محمد سیاه‌قلم» را شناختیم. نقاشی که اگر هم صرفاً واقعیت‌هایی را که دیده ترسیم کرده باشد، چنان از ذهن و قلم توانای خود بهره برده که هر بیننده‌ای را در مقابل آثارش منکوب می‌کند.

لینک کوتاه: asriran.com/0038J9

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: دیو نگارگری غیاث الدین نقاشی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۳۳۹۲۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نمایشگاه نقاشی گروهی دانش آموزان ابتدایی شاهرود

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ حسین رنجبر مسئول برگزاری نمایشگاه گفت: در این نمایشگاه ۹۳ اثر در تکنیک‌های اسکرچ برد، آبرنگ و کلاژ به تماشا گذاشته شده است.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

دیگر خبرها

  • جهش ۴۳درصدی تولید طلای سیاه ایران در دولت سیزدهم
  • مروری بر آثار ایرانی در بینال ونیز/ آنجا که نگاه پایان می‌گیرد
  • تصاویری جدید از عجیب‌ترین تصادف ایران که پربازدید شده | فیلم
  • معروفترین نقاشی جهان اتاق دار می‌شود
  • (تصاویر) ماجرای درگیری عجیب و باورنکردنی محمد صلاح و یورگن کلوپ
  • (ویدئو) درگیری عجیب محمد صلاح با یورگن کلوپ!
  • نمایشگاه نقاشی گروهی دانش آموزان ابتدایی شاهرود
  • مردِ شماره «۴۴» گرافیکِ ایران کیست؟
  • ببینید | ماجرای اذان عجیب در جعبه سیاه
  • مرد نقاش، راز آتش زدن همسر و فرزندش را فاش کرد